4 کاربرد مهم کلروفرم و موارد منع مصرف آن

چکیده:

ممکن است کلروفرم را به عنوان مایعی که به عنوان ماده بی حس کننده محبوب است ، بشناسید. اما واقعیت این است که در پزشکی مدرن و دندانپزشکی کاربرد محدودی دارد. 

علاوه بر این ، از کلروفرم درمواردی مانند  ، دارویی ، آزمایشگاهی ، صنعتی کابرد دارد.

آیا می دانستید ؟

گفته می شود اولین زنی که تحت زایمان باکمک کلروفرم قرار گرفت ، زایمان بدون درد را تجربه کرد جوری که نام فرزند خود را “بیهوشی” گذاشت.

کلروفرم مایعی بی رنگ و معطر می باشد که بسیار فرار است و در هنگام لمس احساس خنکی می دهد. از اتم های کربن ، هیدروژن و کلر تشکیل شده است.

طبیعت بیهوشی کلروفرم تنها در سال 1847 توسط جیمز سیمپسون متخصص زنان و زایمان اسکاتلندی تحقق یافت.

که به زودی شروع به استفاده از آن در جراحی ها و زایمان کرد.

تولید کلروفرم در مقیاس بزرگ از دهه 1850 آغاز شد ، تا آن زمان محبوبیت آن چنان زیاد شد که حتی ملکه ویکتوریا هنگام تولد پرنس لئوپولد ، هشت فرزند خود ، در سال 1853 اصرار داشت که از آن استفاده شود.

تقریباً به محض اینکه دکتر سیمپسون از کلروفرم در عمل پزشکی خود استفاده کرد ، مشخص شد که یک جنبه تاریک وجود دارد.

در سال 1848 ، فقط یک سال پس از کشف سیمپسون ، یک دختر پانزده ساله به دلیل مصرف بیش از حد کلروفرم درگذشت.

به زودی ، تحقیقات ثابت کرد که جدا از ایجاد نارسایی تنفسی و قلبی ،این ماده همچنین یک ماده سرطان زا بالقوه است که می تواند منجر به سرطان کلیه و کبد شود.

با توجه به این یافته ها ، در نهایت استفاده دارویی از کلروفرم قطع شد. اما  با وجود این عوارض، این ماده هنوز  امروزه نیز کاربردهای زیادی دارد.

کاربردهای کلروفرم 

1. پزشکی 
2. دارویی
3. کاربرد در آزمایشگاه
4. کاربرد در صنعت

مصارف پزشکی و دارویی

کلروفرم یکی از بهترین حلال های آلکالوئیدها به شکل پایه آنهاست. بنابراین ، برای استخراج آنها از مواد گیاهی در صنایع دارویی استفاده می شود.

به عنوان مثال می توان به استخراج مرفین از گیاهان خشخاش و اسکوپولامین از داتورا اشاره کرد.

همچنین از کلروفرم به دلیل خاصیت حلال در استخراج آنتی بیوتیک ها ، ویتامین ها و طعم دهنده ها استفاده می شود.
هنوز هم می توان از کلروفرم به عنوان بی حس کننده موضعی و حلال در دندانپزشکی ، به ویژه در روش های کانال ریشه استفاده کرد.

 این ماده در فرمولاسیون های دامپزشکی ، برای کنترل عفونت های کرم پیچ در حیوانات خانگی و دامها استفاده می شود.

موارد منع مصرف کلروفرم

 قبل از جنگ جهانی دوم ، از کلروفرم به عنوان ماده بیهوشی استفاده می شد ، زیرا باعث می شد بیمار هوشیاری خود را از دست بدهد و جراحی های دردناک راحت تر انجام گیرد.

بخصوص همانطور که در بالا به آن اشاره شد برای زایمان نیز استفاده می شد.

در ساخت آنتی بیوتیک پنی سیلین مورد استفاده قرارمی گرفت. که باعث نجات جان بسیاری از افراد در جنگ جهانی دوم شد.

کلروفرم 40 برابر شیرین تر از قند است و به دلیل خاصیت تسکین دهنده درد ، از آن درموارد زیر استفاده می شد:

• خمیر دندان
• دهان شویه
• داروهای تسکین دهنده دندان درد

برای تولید محصولات دارویی مانند داروهای سرفه و سرماخوردگی و مرهم استفاده می شد. اکنون این موارد به دلیل سرطان زا بودن و نارسایی قلبی و تنفسی کلروفرم ممنوع شده است.

 استفاده در آزمایشگاه

به عنوان معرف آزمایشگاهی برای شناسایی آمین های اولیه ، برومیدها و یدیدها استفاده می شود.

از آنجا که حلال بسیاری از ترکیبات آلی است ، در شیمی تحلیلی برای جداسازی چنین ترکیباتی استفاده می شود.

این ماده برای حفظ بافت های آلی در آزمایشگاه ها مانند نمونه های آناتومیکی استفاده می شود . زیرا از پوسیدگی آنها جلوگیری می کند. به عنوان مثال می توان به اتانازی و حفظ نمونه های حشرات آزمایشگاهی بدون آسیب دیدگی اشاره کرد.

کلروفرم حاوی دوتریم ، یک ایزوتوپ هیدروژن ، به عنوان یک حلال در طیف سنجی با تشدید مغناطیسی هسته ای (NMR) استفاده می شود. زیرا از نظر طیف سنج NMR قابل مشاهده نیست. این بدان معنی است که طیف سنج فقط نمونه را تجزیه و تحلیل می کند و نه حلال.

کلروفرم کاربردهای زیادی در زیست شناسی مولکولی دارد که شامل موارد زیر است:

• در استخراج DNA از سلول ها ، استفاده از بافر استخراج.
• استخراج روغن معدنی از نمونه های واکنش زنجیره ای پلیمراز.
• بازیابی DNA از ژل های پلی آکریل آمید ، با استفاده از فنل.
• ذخیره سازی cDNA لامبدا ، پلاک های لامبدا و استخراج DNA پلاسمید.

کاربرد کلروفرم در صنعت

• از کلروفرم به عنوان محیط انتقال حرارت در خاموش کننده های آتش استفاده می شود ، جایی که دمای تتراکلرید کربن را کاهش می دهد.
• این ماده به عنوان واسطه در تولید رنگها و سموم دفع آفات مانند کلروپایکرین عمل می کند و به عنوان بخور محصولات دانه ای ذخیره شده مورد استفاده قرار می گیرد. با كلرزن باكتري ها ، ويروس ها و آفت ها را از بين مي برد.
• کلروفرم به عنوان یک حلال صنعتی برای چربی ها ، موم ها ، رزین ها ، روغن ها ، گریس ها ، چسب ها ، در عکاسی و تمیز کردن خشک استفاده می شود.
• این ماده برای تولید مبرد به نام HCFC-22 یا R-22 (هیدروکلروفلوئوروکربن 22) استفاده می شود که در سیستم های تهویه مطبوع ، فریزرهای سوپرمارکت ، تولید فلوروپلیمر و عایق کف پلی استایرن استفاده می شود.
• با این حال ، R-22 به سرعت با مبردهای دیگر جایگزین می شود زیرا به لایه ازن جو آسیب می رساند.
• از این ماده در ساخت پلاستیک هایی مانند وینیل کلراید و پیشرانه های آئروسل استفاده می شود.
• این ماده همچنین در ساخت مواد شیمیایی آلی مانند سیکلوپروپان و تترا فلورواتن که واسطه ای در تولید پلیمر نچسب تفلون است ، مورد استفاده قرار می گیرد.