در مقاله ی قبل به طور کامل با سدیم آزید و کاربردهای آن آشنا شدیم حال می خواهیم با خطرات این ماده ی پرکابرد صحبت کنیم با شیمی رو همراه باشید.

سدیم آزید چیست؟

سدیم آزید یک ماده شیمیایی با فرمول NAN3 و به صورت جامد سفید بی بو است.

این ماده با اثر سریع و بالقوه کشنده است.

هنگامی که با آب یا اسید مخلوط می شود، آزید سدیم به سرعت به گازی سمی با بوی تند تبدیل می شود. همچنین در تماس با فلزات جامد (مثلاً هنگامی که در لوله تخلیه حاوی سرب یا مس ریخته می شود) به گاز سمی (هیدرازوئیک اسید) تبدیل می شود.

چگونه ممکن است در معرض سدیم آزید قرار بگیرید؟

• پس از آزاد شدن سدیم آزید در آب، ممکن است با نوشیدن آب آلوده در معرض این ماده قرار بگیرید.
• پس از آلوده شدن غذا به این ماده ، ممکن است با خوردن غذای آلوده در معرض سدیم آزید قرار بگیرید.
• پس از آزاد شدن NAN3 در هوا، ممکن است با تنفس گرد و غبار یا گازی که ایجاد می شود در معرض آن قرار بگیرید.

NAN3 همچنین می تواند وارد بدن شود و از طریق تماس با پوست علائم ایجاد کند.

یک انفجار شامل این ماده ممکن است باعث سوختگی شود و همچنین افراد را در معرض گاز سمی اسید هیدروزوئیک قرار دهد.

نحوه عملکرد سدیم آزید

عوارض جانبی سدیم آزید

شدت مسمومیت ناشی از این ماده سمی به مقدار و مدت زمان مواجه و همچنین سن و شرایط سلامتی فرد در معرض تماس بستگی دارد.

تنفس گازی که از سدیم آزید تشکیل می شود بیشترین آسیب را به همراه دارد، و همچنین خوردن (بلع) آن نیز می تواند سمی باشد.

گازی که ازاین ماده به وجود می‌آید در مکان‌های بسته‌ای که گاز در آن به دام می‌افتد، بسیار خطرناک است. اما در فضاهای باز گاز سمی به سرعت پراکنده می شود بنابراین در فضای باز آسیب کمتری می رساند.

گاز حاصل این ماده ی سمی چگالی کمتری (سبک تر) از هوا دارد، بنابراین افزایش می یابد.

این ماده بیش از سایر اندام ها برای قلب و مغز مضر است، زیرا قلب و مغز اکسیژن زیادی مصرف می کنند.

علائم و نشانه های قرار گرفتن در معرض سدیم آزید

افرادی که از طریق تنفس، جذب آن از طریق پوست یا خوردن غذاهای حاوی آن در معرض مقدار کمی از این ماده قرار می گیرند، ممکن است در عرض چند دقیقه برخی یا همه علائم زیر را داشته باشند:

• سرفه (قرار گرفتن در معرض گاز یا گرد و غبار)
• سرگیجه
• سردرد
• تهوع و استفراغ
• تنفس سریع و پی در پی
• ضربان قلب سریع
• قرمزی چشم (قرار گرفتن در معرض گاز یا گرد و غبار)
• بی قراری
• ضعف
• سوختگی و تاول های پوستی (انفجار یا تماس مستقیم با پوست)

قرار گرفتن در معرض مقادیر زیادی از این ماده  اثرات دیگر را نیز برای سلامتی ایجاد کند:

• تشنج
• فشار خون پایین
• از دست دادن هوشیاری
• آسیب ریه
• نارسایی تنفسی که منجر به مرگ می شود.
• ضربان قلب آهسته
• نشان دادن این علائم و نشانه ها لزوماً به این معنی نیست که فرد در معرض NAN3 قرار گرفته است.

عوارض جانبی بعد از مسمومیت با سدیم آزید

نجات یافتگان از مسمومیت با این ماده ممکن است آسیب قلبی و مغزی به همراه داشته باشند.

چگونه افراد می توانند از خود محافظت کنند و در صورت مواجهه با سدیم آزید چه کاری باید انجام دهند؟

ابتدا با خروج از منطقه ای که سدیم آزید آزاد شده است، هوای تازه دریافت کنید. حرکت به یک منطقه با هوای تازه راه خوبی برای کاهش احتمال مرگ ناشی از قرار گرفتن در معرض سدیم آزید است.

• اگر نشت سدیم آزید در فضای باز بود، از ناحیه ای که این ماده آزاد شده است دور شوید.
• اگر نشت آن در فضای بسته بود، از ساختمان خارج شوید.
• اگر ترک منطقه ای که در معرض سدیم آزید بوده است امکان پذیر نیست، تا جایی که ممکن است روی زمین بمانید، زیرا بخار این ماده بالا می رود.

اگر حس می کنید لباس یا بدنتان در معرض این ماده قرار گرفته است، باید لباس خود را درآورید، به سرعت تمام بدن خود را با آب و صابون بشویید و در اسرع وقت تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.